Serbest dalış eğitmeni Hüseyin Günel, Eylül ayında Tunus’ta düzenlenen ‘Zıpkınla Balık Avı Avrupa Şampiyonası’nda, milli forma altında Uluslararası Doğa Koruma Birliği’nin Kırmızı Listesi’nde bulunan orfoz balığını vurdu.
Görüntülerin sosyal medyada yayılmasıyla Sualtı Sporları Federasyonu’na ve Günel’e yönelik tepkiler de yükseldi.
Akdeniz’deki popülasyonu hızla azalan orfoz, ‘Bern Sözleşmesi’ kapsamında Akdeniz ülkeleri tarafından koruma altında tutuluyor. Türkiye’de de ‘5/1 Numaralı Ticari Amaçlı Su Ürünleri Avcılığının Düzenlenmesi Hakkında Tebliğ’e göre 1/9/2020 – 31/8/2024 tarihleri arasında orfozun iç sular dahil bütün sularda avlanması, toplanması, gemilerde bulundurulması, karaya çıkarılması, nakledilmesi ve satılması yasak.
Deniz biyoloğu Dr. Mert Gökalp, nesli tükenme tehlikesi altında olan bir balığın, Tunus’ta yasak olmasa bile avlanmasının yanlış olduğunu belirtti, bu avın milli takım forması altında yapılmasına da tepki gösterdi.
‘Sorumlu avcılığa’ dikkat çekmek istediğini belirten Dr. Gökalp, “Kıyılar bu kadar etki altındayken, belli canlılar artık kırmızı listeye girmişken, balık stoklarında düşme varken, bu kadar fazla avcılık yapılıyorken federasyonun milli spor adı altında balık avlama yarışmalarına dahil olmasına karşıyız” dedi.
Orfozun diğer balıklara göre daha ağır geleceği için şampiyonada üst sıralara çıkabilmek için özel olarak hedeflendiğini düşünen Gökalp, “Bu balığı vurmak çok zor bir şey değil. 30-40 metrede 4-5 dakika nefes tutabilen bir zıpkıncı çok rahatlıkla orfoz vurabilir. Orfoz balığı sizi tanımıyorsa gelip aval aval size bakar, meraklı balık. Kaçacağı yer de yuvası. Eğer elinizde fener varsa, yetenekli bir avcıysanız ve nefesinizi tutabiliyorsanız çok rahatlıkla bu balığı vurursunuz” diyor. Zıpkıncılığa değil nesli tükenen canlıların öldürülmesine ve bunun özendirilmesine karşı olduklarını belirten Gökalp, “Birileri eğer orfoz vuracaksa karşısında insanlar olacağını bilmeli” ifadelerini kullandı.
Orfoz
‘DENİZLER DENETİMDE DEĞİL: DÜZENLEME YAPILMALI’
Dünya Doğayı Koruma Vakfı’na göre ‘Kaş-Kekova Özel Çevre Koruma Bölgesi’, Türkiye’nin denizel biyolojik çeşitlilik açısından en zengin yerlerinden biri. Bilimsel çalışmalara göre bölgede özellikle orfoz, lahoz ve fangri türleri üzerinde yasadışı amatör avcılık faaliyetleri nedeniyle yüzde 60-90’a varan azalma var. “Ülkemizdeki bereketliliği, bolluğu, deniz çeşitliliğini yitiriyoruz” uyarısı yapan Dr. Mert Gökalp, devletin bu durumu kontrol edebilmesi için bilim insanları ile hareket etmesi gerektiğini söylüyor. Geceleyin ışıkla, uyuyan balığı avlayan ve bundan gelir elde eden bir sürü avcı olduğuna dikkat çeken Gökalp, kuralların, yasakların hiçe sayıldığını, cezaların yeterli olmadığını, amatör avcılıkla ilgili düzenlemeler yapılması gerektiğini söylüyor: “Denizler denetimde değil. Biz söylemedikçe, biz göstermedikçe hiçbir şey gündem olmuyor. Çünkü denizden uzakta, kimse erişemiyor, kimse bilemiyor bunu.”
Türkiye Sualtı Sporları Federasyonu Başkanı Oğuz Aydın, orfoz balığının avlanmasının Tunus’ta serbest olduğunu ancak nesli tehlike altında olan türün bundan sonraki yarışmalarda vurdurulmaması adına harekete geçeceklerini söyledi. Dünya Sualtı Sporları Federasyonu’na (CMAS) nesli tehlike altına olan türlerin yarışmalarda avlanmaması adına tavsiye yazısı yazacaklarını belirten Aydın, “Dünyadan bekleyeceğimize biz harekete geçiyoruz. Nesli tehlike altında olan canlılarımızı korumak adına böyle bir adım atacağız. Bu türlerin avlanmasının genel anlamda yasaklanmasına öncülük etmiş oluruz. Burada önemli olan şey bu. Yoksa ülkemizde vurulması zaten mümkün değil” dedi.
FEDERASYON ORFOZ AVLANACAĞINI BİLİYOR MUYDU?
‘Federasyon olarak Tunus’taki yarışmada Hüseyin Günel’in orfoz balığı avlayacağını biliyor muydunuz?’ sorumuza ise Aydın’ın yanıtı şöyle oldu: “Ülkemizde de olsa uluslararası bir yarışta da olsa hangi balığın kaç adet vurulacağı, gram, kilo, cins bunlar zaten bildiriliyor. Bu da zaten yurt dışında vurulması serbest bırakılan balık kategorisinde. Biz bunu ne yaparız, bundan sonra olan yarışmalarda vurdurulmaması… 2024’te Avrupa şampiyonası zaten Türkiye’de olacak. Böyle bir şey yapmamız mümkün değil. Çünkü ülkelerin kanunları da devreye giriyor. O yüzden uluslararası yarış yapıyoruz diye bu balıkların avlanmasını serbest bırakamayız.”
News
Orfoz 
